شهرداری محترم بیرجند
سلام
یکی از معضلات امروز بشر آلودگی نوری میباشد که باعث اثرات منفی بسیاری روی سلامتی روحی و جسمی شهروندان، تهدید محیط زیست، ایجاد هزینههای مادی و اتلاف انرژی و نیز قطع پیوند باستانی انسانها با طبیعت زیبای شب شده است.
از جهت اشاره به اهمیت موضوع فقط به نتایج تحقیقات درباره اثر آلودگی نوری روی سلامتی انسان، اشاره تیترواری میکنیم: اختلال در خواب، اختلالات روحی روانی مثل افسردگی و اضطراب، افزایش ریسک بسیاری از مشکلات جسمی مثل سکته مغزی، سکته قلبی، دیابت، انواعی از سرطان و...
با اینکه به علت تراکم جمعیتی کم، خراسان جنوبی هم چنان بر خلاف بسیاری مناطق کشور، هنوز آسمانهای تاریک دارد، اما این آسمانها هم رو به نابودیاند و در مورد شهر بیرجند نیز آلودگی نوری در دههها و سالهای اخیر به سرعت در حال افزایش بوده است.
طبق مشاهدات انجام شده بر طبق حد قدر ستارگان (بررسی کمنورترین ستارههای قابل مشاهده)، میزان آلودگی نوری در شهر بیرجند فقط در ده سال اخیر، به حدود ۵ برابر رسیده است.
با وجود اینکه بیرجند به لحاظ جمعیتی شهری متوسط و نسبتا کوچک است، اما مشاهدات حاکی از آن است که آلودگی نوری آن در مقیاس بورتل در سطح ۹ قرار گرفته است (بالاترین سطح آلودگی نوری که سطح خطرناک میباشد) که از نظر میزان آلودگی نوری با کلان شهرها قابل قیاس است. اوضاع وقتی نگرانکننده میشود که طی پژوهشی که تقریباً ده سال پیش انجام گرفت مشخص شد، متأسفانه استان خراسان جنوبی در دهههای اخیر از نظر درصد افزایش آلودگی نوری در رتبه اول کشور قرار داشته است.
عدم رعایت و حتی آشنایی با این موضوع مهم، همچنان که میبینیم، در نورپردازیهای شهری و ساختمانی به وفور دیده میشود و متأسفانه در این نورپردازیها هیچ کدام از اصول انجمن بینالمللی آسمان تاریک (که در کل دنیا به آن توجه میشود) رعایت نمیشود.
ضمن درخواست از شهرداری محترم بیرجند در جهت اهتمام بیشتر در رعایت ضوابط آلودگی نوری و اصول انجمن بینالمللی آسمان تاریک، برخی پیشنهادات به شرح زیر است:
۱- عدم استفاده بیشتر از لامپهای LED به ویژه به رنگ سفید. طول موج آبی موجود در نور سفید، مستقیما با هورمون خواب در ارتباط بوده و باعث اختلال در خواب شهروندان و مشکلات متعاقب سلامتی میگردد. همچنین رنگ آبی به علت عبور نکردن از اتمسفر و برگشت به زمین باعث افزایش دو چندان آلودگی نوری میشود و نیز طول موجی است که بسیاری از حشرات به آن جذب میشوند. بهترین رنگ نور برای استفاده در شهر رنگهای گرم میباشند و به عنوان مثال یکی از بهترین نوع لامپها، سدیمی کم فشار میباشند.
۲- نظارت بر نورپردازیهای غیر اصولی ساختمانی که متأسفانه رشد نگران کنندهای در بیرجند داشته است.
۳- عدم استفاده از لامپهایی با جهت نامناسب پخش نور ( به سمتهایی غیر از پایین ).
۴- عدم نورپردازیهای بیمورد و غیر ضروری، مثلاً در مناطق خالی از سکنه یا سایت اداری. هم چنین میتوان مانند اقدام پسندیده گذشته در موارد اوج مصرف، لامپهای بلوارها و خیابانها را یکی در میان کرد.
قطعا بیتوجهی به آلودگی نوری باعث آسیبهای جبرانناپذیر روحی و جسمی به شهروندان، اتلاف انرژی و ایجاد هزینه، تهدید محیط زیست و گونههای مهاجر، حشرات و پرندگان، از بین رفتن ذخایر طبیعی آسمان تاریک استان، تهدید گردشگری نجومی، صدمه به مطالعات علمی بویژه در رصدخانه دانشگاه بیرجند و موارد دیگر خواهد بود.
با تشکر