ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
ریاست محترم قوه قضائیه
ریاست محترم سازمان محیط زیست
ریاست محترم منابع طبیعی
استاندار محترم خراسان رضوی
نماینده محترم مجلس شورای اسلامی بخش احمدآباد، فریمان و رضویه
با سلام و احترام
معدن مس قاسمآباد بزرگ که در مرز شهرستانهای مشهد و نیشابور واقع شده است. بخشی از منطقه حفاظت شده بینالود است که ذخیره گاه گونههای متعدد جانوری و گیاهی و منابع آب سالم و تجدید پذیر و تعدیل کننده هوای شهرستانهای مشهد و نیشابور هستند. آب حاصل از ذوب برف و بارش که در ارتفاعات جنوبی بینالود رخ میدهد، آبخوانهای شهرستانهای مذکور را تغذیه میکند و با توجه به موقعیت آب و هوایی مناسب شهر جدید بینالود در همین منطقه برای کاهش بار مشکلات جمعیتی کلانشهر مشهد تأسیس شده است.
محدوده این معدن در سرچشمه رودخانه دیزباد بالا و آبراهههای متعدد واقع شده است که در پایین دست روستاهای پیوه ژن دیزباد بالا، قاسم آباد، حصار زبرخان، ده ملا، دیزباد پایین، شهر جدید بینالود و… را مشروب میکند و در نهایت به آبخوان دشت نیشابور و رود کال شور سرازیر میشود. آلودگی ناشی از این معدن مس منجر به نابودی زیستمحیطی اکوسیستم طبیعی منطقه میشود و زندگی انسانها و موجودات را به مخاطره میاندازد. بر اساس تحقیقات علمی چاپشده در ژورنالهای معتبر علمی داخل و خارج کشور، معادن مس از طریق آلودگی آب و خاک به فلزات سنگین، نفوذ اسید سولفوریک به منابع آبی و ایجاد گرد و غبار حاصل از انفجار و حمل و نقل اثرات نامطلوب زیادی بر سلامت جسمی و روانی مردم دارند. از آن جمله میتوان به بیماریهای تنفسی و گوارشی و آسیبهای کبدی و افزایش خطر برخی سرطانها اشاره کرد.
بر اساس ماده ۴۴ قانون اساسی هر گونه فعالیت اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست و یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند، ممنوع است. بیتردید تصفیه ناپذیر بودن آبهای مسموم شده در اثر بهرهبرداری معدن مس از جمله آسیبهای جبران ناپذیر است. همچنین به استناد ماده ۲ و ۳ ضوابط محیط زیستی فعالیتهای معدنی، صدور پروانه اکتشاف و بهرهبرداری از مواد معدنی در مناطق حفاظت شده ممنوع است و خوشبختانه روح کلی حاکم بر مصوبه ضوابط محیط زیستی فعالیتهای معدنی حاکی از آن است که قانونگذار محترم به اثرات مخرب فعالیتهای معدنی واقف بوده و جدا از الزاماتی که برای بهرهبرداری بهتر از معادن تعریف کرده است، مجوز بهرهبرداری از معدن را منوط به تصویب سازمان حفاظت محیط زیست کرده است.
باید در نظر داشت به گفته اخیر مدیر عامل شرکت ملی مس ایران، تحقیقات اکتشافی معدن مس تنها در ۷ درصد مساحت کل کشور انجام شده و منجر به کشف ۵۰ میلیارد تن ماده معدنی مس گشته است. حال آیا بهتر نیست که اولویت اکتشاف و بهرهبرداری به سمت مناطقی با تنوع زیستی اکولوژیکی بسیار کمتر و دور از سکونتگاههای انسانی در مناطق کویری ایران باشد تا این منطقه که هنوز جزو معدود مناطق قابل زیست انسانی شرق ایران است و مسئولان هم زمان انتظار بارگذاری سرریز جمعیت کلانشهر مشهد به شهر جدید بینالود در این منطقه را دارند. این ذخایر معدنی میتوانند توسط آیندگان این سرزمین با تکنولوژی های بالاتر و تطبیق پذیرتر با محیط زیست مورد بهرهبرداری قرار بگیرند.
لذا نظر به مخاطرات ذکر شده و عدم توازن منافع کوتاه مدت این بهرهبرداری نسبت به هزینههای سنگین و غیر قابل جبران آن در آینده، شایسته است مسئولین محترم مجوز بهرهبرداری این معدن را لغو نمایند.
جمعی از اهالی منطقه و دوستداران محیط زیست.