وزیر محترم علوم و تحقیقات
رئیس محترم دانشگاه آزاد اسلامی
هیئت امنای محترم دانشگاه آزاد اسلامی
رئیس محترم فراکسیون آموزش مجلس شورای اسلامی

موضوع: لغو جلسه پیش‌دفاع رساله دوره دکتری دانشگاه آزاد اسلامی به شیوه مجازی (آنلاین دوران کرونا) و بازگشت آن به روال سابق (پیش از کرونا)، یعنی به حالت حضوری در خود واحدهای محل تحصیل

با سلام و احترام و درود به ساحت مقدس رهبر انقلاب اسلامی امام خامنه‌ای و روح پر فتوح شهدای انقلاب،

همان‌طور که مستحضرید، از دی‌ماه سال ۱۳۹۹ با شیوع ویروس همه‌گیر کرونا در کشور و اختلال در روند تحصیلی، شیوه دفاع اصلی مقطع دکترا از حالت غیرمتمرکز به متمرکز تغییر داده شده و در این شیوه مقرر گردید در دوران کرونا به‌صورت مجازی، فقط برای جلوگیری از انتقال ویروس و عدم اختلال در تحصیل دانشجویان دکتری، دفاع حضوری به دفاع مجازی تبدیل گردد. اما هم‌اکنون نیز این روند مجازی قبل از دفاع اصلی، هنوز در دوران پساکرونا ادامه دارد و موجب مشکلات عدیده‌ای برای کلیه دانشجویان شده است؛ به نحوی که زندگی عادی، تحصیلی و اقتصادی و میل به ادامه تحصیل که هدف کشف مجهولات علمی و رسیدن به قله‌های بلند علم و فناوری است را مختل کرده است.

علاوه بر این، این روند پیش‌دفاع مجازی، روحیه علمی دانشجویان را به‌شدت متزلزل کرده است. در این رابطه، طراحان این مدل نه‌تنها به هیچ عنوان به عواقب طرح خود توجه نکرده‌اند، بلکه بازخورد و عواقب سوء این طرح را حتی تحلیل نکرده و پس از عبور از بیماری کرونا و مرحله پساکرونا، بازنگری و اصلاح نکرده‌اند و تاکنون به‌طور شفاف و روشن، نتایج زیان‌بار آن را به جامعه دانشگاهی ارائه نداده‌اند.

در طی این مدت، بر اساس نظرسنجی‌های کیفی و کمی، عملاً این طرح با شکست مواجه شده است؛ به‌طوری که درصد بالایی از رساله‌های دانشجویان در پیش‌دفاع منجر به عدم کفایت ناشی از رأی ناعادلانه داوران شده و تداوم این امر به لحاظ مادی و معنوی، مایه یأس، ناامیدی، سرخوردگی از تحصیل و منجر به بن‌بست تحصیلی، ترک تحصیل و اخراج از دانشگاه برای برخی دانشجویان مقطع دکتری فعلی شده است.

حتی سطح علمی و روش تعلیمی اساتید برجسته و شایسته واحدهای دانشگاهی در تدوین، نظارت و تصویب پروپوزال‌های دانشجویان تحت نظارت خود برای ارجاع به مرحله پیش‌دفاع به‌شدت دچار چالش و بی‌اعتبار شده است. همه این مشقت‌ها و هزینه‌ها تنها صرف این مدل ناکارآمد شده است که تاکنون نسبت به اصلاح روند و شیوه ناقص دفاع کنونی هیچ‌گونه اقدام مسئولانه‌ای انجام نداده و کماکان بر ادامه آن اصرار می‌ورزند.

لذا، ما دانشجویان مقطع دکتری، بنا بر دلایل ذیل تقاضای واگذاری دفاع به‌صورت غیرمتمرکز به دانشگاه‌ها، با نظارت از مرکز و حضور مشاورین و کارشناسان و حفظ اصول اولیه بر مبنای طرح دفاع غیرمتمرکز کمافی‌السابق قبل از مرحله کرونا در واحدهای دانشگاهی را داریم:

دلایل ناکارآمدی و شکست طرح دفاع متمرکز مجازی دومرحله‌ای:

۱. طرح کارشناسی‌نشده و بازخورد علمی و عملی آن نه‌تنها مورد مطالعه و تأیید دانشگاه‌های مبدأ و اساتید قرار نگرفته، بلکه نتایج عملکردی ضعیف و ناکارآمدی آن به‌طور شفاف تاکنون به جامعه دانشگاهی ارائه نشده است.

۲. عدم تأثیر دفاعیات و توضیحات اساتید راهنما در ارزیابی نتایج مثبت و تأیید نهایی رساله دانشجویان.

۳. بی‌اعتبار نمودن ساختار، بنیاد و فرآیند تأیید پروپوزال دانشجویان که بر اساس مصوبات هیئت‌های علمی واحدهای دانشگاهی و دانشگاه مرکز تأیید و پس از تألیف رساله توسط دانشجو و تأیید اساتید راهنما و مشاور به مرحله پیش‌دفاع ارجاع شده است.

۴. براساس نظرسنجی صورت‌گرفته، دفاع اصلی در خود واحدها براساس سازوکار سازمان مرکزی هیچ خروجی ندارد و بسیاری از مشکلات مرتفع نشده است. دانشجویان معتقدند خروجی و بهره‌وری که در دفاع اصلی با حضور فیزیکی داوران و مشاوران حاصل می‌شود، در پیش‌دفاع مجازی اصلاً وجود ندارد.

۵. سختگیری‌های سلیقه‌ای و غیرعلمی بیش از حد داوران در مورد رساله‌های دانشجویان.

۶. ایجاد اختلال به‌واسطه قطعی اینترنت در زمان دفاع مجازی و صدای نامرتبط، که باعث سردرگمی دانشجویان و داوران می‌گردد.

۷. انصراف از تحصیل تعدادی از دانشجویان دکتری به دنبال روند ناکارآمد پیش‌دفاع فعلی و تخریب شخصیت علمی آنان توسط داوران.

۸. تحمیل هزینه‌های مالی بیشتر به دانشجویان و خانواده‌های آنان که به‌شدت تحت فشار اقتصادی بوده و علی‌رغم تحمل آن، تلاش علمی آنان به عدم کفایت منجر شده است.

۹. عدم حضور اساتید مشاور در پیش‌دفاع رساله، در حالی که عملاً نقش مستقیم در تهیه و تکمیل روند رساله را عهده‌دار هستند.

۱۰. توقف تحصیلی کثیری از دانشجویان دکتری و عدم ارائه رساله به دلیل قطعیت از عدم کفایت رساله آنان توسط داوران.

بدیهی است جامعه دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی سراسر کشور که از زمره ارشدترین فرهیختگان جامعه علمی هستند، انتظار دارد که به‌صورت کارشناسی به این موضوع رسیدگی گردد.

پیشاپیش از توجه حضرت‌عالی سپاسگزاریم.