جناب آقای دکتر حاتمی
ریاست محترم سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران
با سلام
مدتی است که طرح «صیانت از فضای مجازی» در مجلس مطرح و همزمان با این مسئله، نگرانیهایی در مورد جزئیات آن مطرح شده است. از آنجا که سازمان نظام روانشناسی و مشاوره تا به امروز موضعگیری مشخصی در این زمینه نداشته است، بهتر دیدیم به عنوان جمعی از افراد دغدغهمند در حوزه سلامت روان (شامل متخصصان و عموم علاقهمندان) در این فرصت نکاتی را با شما مطرح کنیم و از شما درخواست نماییم تا دیر نشده، موضوع را با حساسیت پیگیری نمایید.
شیوع کرونا طی دو سال گذشته، باعث شده است که استفاده از فضای مجازی برای خدمات روانشناسی با استقبال زیادی روبهرو شود. در کنار شیوع کرونا، شبکههای اجتماعی طی سالهای اخیر کمک کردهاند که ارتباط بین ایرانیان خارج از ایران با متخصصان روانشناسی در داخل ایران تسهیل شود. در نتیجه هماکنون بخش قابل توجهی از خدمات روانشناسی شامل راهنمایی، مشاوره، رواندرمانیهای فردی و گروهی و کارگاههای آموزشی بر بستر اینترنت برگزار میشود. این موضوع البته که فواید متعددی به دنبال داشته است که پرداختن به آن در این مجال نمیگنجد.
بعد از مطرح شدن طرح صیانت اما نگرانیهایی مهمی به وجود آمده است که لازم است نظام روانشناسی و مشاوره به عنوان متولی موضوع، به جد به آنها بپردازد.
- موضوع حریم خصوصی از مهمترین موضوعاتی است که در زمان ارائه خدمات روانشناسی به صورت آنلاین لازم است مورد توجه قرار بگیرد. موضوعی که البته تا به امروز هم تا حدی زیادی مورد غفلت نظام روانشناسی قرار گرفته است. اما به نظر میرسد نگرانیها در زمینه این موضوع مهم و حیاتی در صورت تصویب طرح صیانت در شکل فعلی (با تأکید بر احزار هویت کاربران به شکلی مبهم و بدون مشخص کردن حد و مرز آن)، به شدت افزایش پیدا کرده و خود تبدیل به عاملی جدی بر سر راه ارائه خدمات بر بستر اینترنت تبدیل شود.
- در حال حاضر غالب مشاورههای آنلاین داخلی بر بستر پیامرسانهای بینالمللی انجام میشود و اختلال در این زمینه، این بخش را با چالشهای جدی روبهرو خواهد کرد.
- شما بهتر از هر کسی به موضوع توزیع غیرعادلانه نیروهای متخصص در زمینه روانشناسی در کشور آگاهی دارید. فضای مجازی توانسته تا به اینجا بخشی از این توزیع غیرعادلانه را کاهش داده و امکان استفاده از خدمات متخصصان را برای بخشهای کمبرخوردار فراهم سازد. موضوعی که با این طرح میتواند با چالشهای جدید روبهرو شود.
- بخشی از ایرانیانی که از خدمات روانشناسان ایرانی استفاده میکنند، افرادی هستند که در دامنه جغرافیایی ایران قرار ندارند. هر اختلالی که در زمینه استفاده از خدمات شبکههای اجتماعی و پیامرسانهای بینالمللی پیش بیاید، خدمترسانی در این بخش را با مشکل روبهرو خواهد ساخت.
- روانشناسان ایرانی که دغدغه آموزش و ارتقای مهارتهای خود را داشتهاند، طی سالهای گذشته توانستهاند ارتباطاتی با جوامع تخصصی خارج از ایران برقرار کنند. هرگونه اختلال در داشتن این ارتباطات به معنای ظهور مانعی جدید بر سر راه ارتقا و مهارتورزی متخصصان است.
- طبق آمار منتشرشده وضعیت سلامت روان ایرانیان در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و هر مانعی که بر سر راه استفاده ایرانیان از خدمات روانشناسی قرار بگیرد، در بدتر شدن این وضعیت نقش خواهد داشت.
از شما به عنوان رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی، سازمانی که قرار است «برای ارتقای سطح دانش روانشناسی و مشاوره، حمایت از حقوق مراجعان به روانشناسان و مشاوران و حمایت از حقوق صنفی روانشناسان و مشاوران» تلاش کند، تقاضا داریم پیگیر عواقب منفی طرح فعلی صیانت فضای مجازی بر خدماترسانی روانشناسی باشید و اجازه ندهید با تصویب قوانین حسابنشده، حریم خصوصی افرادی که میخواهند از خدمات روانشناسی بر بستر اینترنت استفاده کنند، مورد تعرض قرار گرفته یا ارتباط بین متقاضیان این خدمات با متخصصان با مشکل روبهرو شود.
با سپاس