جناب آقای دکتر احمد نادری
عضو محترم هیئت رییسه و کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی
با سلام و احترام؛
پنج ماه از ابلاغ مصوبه غیرقانونی و ناعادلانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص کنکور علیرغم مخالفت مجلس شورای اسلامی می گذرد و داوطلبان کنکور سراسری ۱۴۰۲، به خصوص فارغ التحصیلان، که اولین نوبت کنکورشان یک ماه آینده برگزار خواهد شد در طول این چندین ماه در برزخی استرس زا به واسطه تغییرات ناگهانی و نسنجیده این مصوبه قرار گرفته اند و اکنون که تا حدودی چگونگی اجرا اعلام شده است، همچنان با مشکلات متعددی در روند ایجاد و ترمیم سابقه تحصیلی و تهیه منابع و تأمین هزینه‌های اضافه روبه‌رو هستند.
از شهریورماه که طرح پیشنهادی جنابعالی مجدد تقدیم هیئت رییسه مجلس شد و در دستورکار قرار گرفت، خیل عظیمی از داوطلبان مجدانه پیگیر اخبار مربوط به بررسی این طرح در مجلس و نتایج عملی آن بوده و از طریق انواع روش های مدنی و مسالمت آمیز اعتراض خود را به گوش نمایندگان مجلس رسانده و اهمیت و حساسیت این موضوع در سرنوشت خود را به آنان یادآوری کرده‌اند. انتظار به حق داوطلبان از وکلای خود در مجلس این بود که وقتی اصرار و لجاجت غیرمنطقی بعضی از اعضای شورای انقلاب فرهنگی و مدیران آموزش و پرورش را بر اجرای تصمیم ناپخته خود به هر قیمت - ولو نابودی آینده جوانان این کشور، بی اعتبار شدن نظام آموزش کشور و نهادینه شدن فرهنگ تقلب در آن - دیدند و پی بردند که از طریق تعامل و گفتگو هیچ نتیجه‌ای حاصل نمی شود؛ از طریق ابزارهای قانونی مجلس و به قید فوریت در قدم نخست با تصویب قانونی اجرای این مصوبه را متوقف و برگزاری کنکور را به ریل قانون مجلس بازمی گرداند و پس از برگرداندن آرامش و اعتماد به جامعه آموزشی کشور، با تدوین طرحی جامع برای اصلاح کنکور و کاستن از اضطراب و فشارهای این آزمون اقدام می کردند. گرچه در این خصوص ما شاهد بیش ترین تلاش و دلسوزی از سوی جنابعالی در دفاع از حقوق داوطلبان بودیم اما متأسفانه آنچه که در عمل حاصل شده است، به تأخیر افتادن چندباره رای گیری این طرح در صحن مجلس و توقف آن در مرحله بررسی در کمیسیون است.
اکنون نیز که خبرهایی از گوشه و کنار مبنی بر نرسیدن طرح مجلس به کنکور سال ۱۴۰۲ و برگزاری کنکور ما طبق مصوبه فاجعه آمیز شورای انقلاب فرهنگی به گوش می رسد، بیش از هر زمان صدها هزار داوطلب کنکور به خصوص داوطلبان کم برخوردار در مناطق محروم و خانواده‌هایی فقیر را نگران کرده است. آیا این حق است که مایی که برای لغو این ظلم بیش ترین دغدغه را داشته و تلاش بسیاری برای اعتراضی مدنی در این خصوص انجام داده‌ایم باید این گونه سرنوشتمان به بازی گرفته شده و قربانی این مصوبه شویم و اجرای طرح پیشنهادی جنابعالی و برگزاری کنکور بر طبق قانون مجلس که روز و شب در تعامل با نمایندگان آن بوده‌ایم و هستیم، به سال آینده موکول شود؟
به راستی اگر شما این مصوبه را انحرافی در تاریخ انقلاب اسلامی ایران و مایه ذبح عدالت آموزشی می‌دانید، اجرای آن در یک سال و سپس لغو آن در سالهای بعد قانونی، اخلاقی و شرعی است؟ آیا چنین کاری خیل عظیمی از نوجوانان و جوانان این کشور را که ناعدالتی ها، ظلم‌ها و نابه‌سامانی های رخ داده به دنبال اجرای این مصوبه آینده‌شان را تباه کرده است و چه بسا فرصت شرکت دوباره در کنکور سالهای بعد را نداشته باشند یا با ضربه هایی که این مصوبه به به جسم و روحشان زده است، دیگر توان و امیدی برای شرکت دوباره در کنکور برایشان باقی نماند، از دولت و مجلس ناراضی و خشمگین نخواهد کرد و آنان را به معترض تبدیل نمی‌کند؟
این گزاره‌ای که این روزها از سوی بعضی نمایندگان محترم شنیده میشود که «با بازگشت دوباره کنکور به ریل قانون مجلس و لغو تغییرات اعلامی در نیمه سال تحصیلی آرامش داوطلبان به هم می خورد» همچون نمک بر روی زخم دانش آموزان و فارغ التحصیلانِ داوطلب کنکور است. به راستی گمان می‌کنید اکنون ثبات و آرامش بر فضای کنکور حاکم است و همه داوطلبان با خیال آسوده مشغول درس خواندن هستند؟ این فرض با واقعیات موجود در جامعه و هرج و مرجی که این مصوبه در فضای آموزش کشور به وجود آورده است فرسنگ ها فاصله دارد، در ادامه مهم ترین استدلال‌های امضاکنندگان این نامه در خصوص ضرورت بازگشت به قانون مجلس برای کنکور تیرماه ۱۴۰۲ و پیشنهاد آنان برای جبران زمان از دست رفته آورده می شود:
۱- این مصوبه برای متقاضیان ورود به دانشگاه ها، یک آزمون اختصاصی (کنکور) که مجری آن سازمان سنجش است و یک امتحانات نهایی که مجری آن آموزش و پرورش است را تعریف کرده است و برای هر دو، دستگاه‌های مربوطه را ملزم کرد که تا پیش از آغاز سال تحصیلی مربوطه یعنی شهریورماه ۱۴۰۱ در خصوص جزییات و شیوه نامه اجرایی اطلاع رسانی کنند، و پس از اعلام هر سه سال قابل بازنگری خواهد بود؛ حال با توجه به اعلام نخستین شیوه نامه در آخر شهریورماه اگر از دو ماه بی اطلاعی مطلق داوطلبان کنکور و سلب شدن امکان مطالعه، برنامه ریزی و تهیه منابع آموزشی آنان در مرداد و شهریور بگذریم، هر دو دستگاه مجری در اجرای آنچه که با تأیید خودشان تصویب شده بود هم تخلف کردند!
الف) سازمان سنجش در نیمه آبان ماه طی یک اطلاعیه ای اقدام به اصلاح مصوبات قبلی خود در خصوص تغییرات کنکور سال آینده کرد در حالی که طبق مصوبه شورای انقلاب فرهنگی این آیین‌نامه هر سه سال قابل بازنگری خواهد بود نه این که با گذشت یک ماه و نیم، اصلاحیه بخورد و به ناگهان به فارغ‌التحصیلان فاقد سابقه تحصیلی یا دارای سابقه تحصیلی ناقص - همچون داوطلبانی که نوع دیپلمشان با گروه آزمایشی کنکورشان متناظر نیست و می خواهند مسیر تحصیلات خود را در دانشگاه تغییر دهند - تکلیف کند اضافه بر دروس عمومی، در امتحانات نهایی دروس اختصاصی گروه آزمایشی مدنظرشان نیز شرکت کنند و برخلاف اعلام قبلی دیگر نمره کنکور جایگزین نمراتی که موجود نیست، نخواهد شد!
ب) نخستین اطلاع رسانی از سوی آموزش و پرورش در خصوص چگونگی ایجاد و ترمیم سابقه تحصیلی در ۲۴ آبان ماه (نزدیک به دو ماه پس از آغاز سال تحصیلی) و با یک اطلاعیه کلی از سوی شورای عالی آموزش و پرورش صورت گرفت که صرفاً دفعات ترمیم نمره را یک بار اعلام کرد! - برخلاف وعده‌های قبلی اعضای شورای انقلاب فرهنگی مبنی بر امکان تعداد نامحدود یا لااقل ده بار امکان شرکت در امتحانات ترمیم معدل - آموزش و پرورش اعلام بقیه آیین‌نامه را به بخشنامه‌های آتی موکول کرد! سپس حدود یک ماه بعد در تاریخ ۱۹ آذرماه و در حالی که فقط دو هفته به شروع امتحانات نهایی زمان باقی مانده و ثبت نام در بعضی مدارس پایان یافته و ظرفیت ها پر شده بود، تازه دستورالعمل مربوطه ابلاغ شد!
الان باید این موضوع برای فارغ‌التحصیلان که بیش از نیمی از داوطلبان کنکور را تشکیل می دهند، اجبار و اطلاع‌رسانی شود که برای ایجاد و ترمیم سابقه تحصیلی چگونه باید اقدام کنند؟
آیا این که به خاطر ضرورت مراجعه حضوری برای ثبت نام و بروکراسی اداری حاکم بر آن و همچنین وجود قیمت‌های شناور و غیرمتمرکز، و مشکلات تهیه منابع جدید درسی و... زمان و انرژی‌شان باید تحلیل برود، ایرادی ندارد اما بازگشت به قانون مجلس موجب به هم ریختن برنامه های آنان می شود؟ اصلاً آنان با این هرج و مرج و بی قانونی چگونه می توانستند برنامه ریزی کنند که حال آن برنامه‌ها تحت الشعاع قرار گیرد؟
۲- استرس، اضطراب و فشار روحی ما دانش آموزان و فارغ‌التحصیلان به خدا نه تنها کاهش نیافته است، بلکه چندین برابر شده است. تبدیل تأثیر نمرات امتحانات از مثبت به قطعی، زمانی انجام شده است که آموزش و پرورش همچنان کل کشور را تحت پوشش تصحیح الکترونیک اوراق قرار نداده و هنوز در مرحله آزمایشی قرار دارد، دستگاه های اسکنر مورد نیاز برای حوزه های تصحیح الکترونیک خریداری نشده است و تنها یک حوزه در هر استان به این امکانات مجهز شده است، تصحیح سوالات تشریحی با شیوه فعلی به این خاطر که مصحح را در مقام قضاوت قرار می دهد می تواند بسیار سلیقه‌ای انجام شود، تجهیزات مدارس ما از تکنولوژی و ابزارهای پیشرفت متقلبان بسیار عقب هستند و با توجه به گستردگی حوزه‌های امتحانی و تعداد و بازه زمانی امتحانات هیچ تمهیداتی همچون دستگاه های سیگنال یاب یا راکت های بازرسی برای مقابله با شیوه های نوین تقلب موجود ندارد، برخلاف کنکور هیچ ساز و کاری برای شناسایی متقلبان احتمالی و برگه های شبهه دار پس از برگزاری آزمون و اخذ آزمون مجدد از آنان مشابه کنکور وجود ندارد و در آخر هیچ شفاف سازی در خصوص چگونگی هم ترازی نمرات امتحانات سنوات مختلف که از کتاب ها و نظام‌های آموزشی متفاوت بوده‌اند انجام نشده است و روشن نیست چگونه تمام این نمرات با یکدیگر سنجیده خواهد شد (واضح است در صورت عدم هم ترازی، تراز نمرات یکسان در سالهای مختلف احتمال دارد با توجه به تفاوت سطح دشواری و جامعه آماری در آن سال‌ها متفاوت باشد و چه بسا نمرات بیست سالهای مختلف، تراز گوناگونی داشته باشند!)
۳- اضطراب و تنش ایجاد شده به واسطه محدود کردن شرکت در امتحان برای ترمیم و ارتقای نمره به تنها یک بار برای هر فرد خیلی کشنده است. برای ملموس شدن این موضوع، فرض کنید اعلام کنند از این پس به هر دانش آموز تنها یک بار فرصت شرکت در کنکور سراسری بلافاصله پس از فارغ التحصیلی و یک بار فرصت دیگر در بقیه عمر می دهند و پس از اتمام این دو فرصت، دیگر امکان شرکت در کنکور نخواهد داشت! چه آشوب و بلوایی پس از اعلام چنین تصمیمی در جامعه ایجاد میشود و سطح استرس آزمون به چه حدی افزایش می یابد؟ حال دقیقاً چنین اتفاقی رخ داده است، به گونه‌ای که برای نیمی از نمره کل داوطلب ما که مربوط به امتحانات نهایی او می‌باشد، تنها یک بار فرصت ایجاد و یک بار فرصت ترمیم دارد.
البته یک تفاوت اصلی نیز وجود دارد، در کنکور سراسری نمره هر درس از صد محاسبه میشود و همین مسئله در کنار بالا بودن روایی یا کیفیت آزمون، قدرت تفکیک را افزایش می دهد اما در امتحانات نهایی نمرات از بیست محاسبه می‌شوند و چندهزار معدل بیست و نزدیک به بیست داریم؛ همین واقعیت باعث میشود از دست دادن هفتاد و پنج صدم یا نیم نمره در امتحان با وجود آن که این نمرات وجاهت علمی ندارند اما دانش آموز ما را از چندهزار نفر عقب خواهد انداخت. حال این مسئله را به سلیقه‌ای بودن تصحیح اضافه کنید تا ببینید چه سطحی از اضطراب را یک جوان هجده ساله قبل از امتحان، حین امتحان و بعد از امتحان باید تجربه کند.
۴- این، موضوعی بدیهی است که هرچه رقابت در یک آزمون شدیدتر و نتایج شرکت کنندگان به یکدیگر نزدیک تر باشد، همچنین ظرفیت پذیرش با تعداد کل شرکت کنندگان تناسبی نداشته باشد و سطح استرس و حساسیت آزمون افزایش یابد، داوطلبان برای کسب بهترین نتیجه به سوی تهیه منابع کمک آموزشی و ثبت نام در آموزشگاه ها و مدارس خاص خواهند رفت و با افزایش تقاضا، قیمت‌ها نیز افزایش خواهد یافت. همین موضوع باعث شده است که پس از تصویب این مصوبه، فعالیت اقتصادی حول کنکور (از انتشارات ها و آموزشگاه های حضوری و آنلاین گرفته تا مدارس غیرانتفاعی) به امتحانات نهایی نیز تکثیر شده و به مدارس ما راه پیدا کرد و دیگر یک فرد برای ورود به دانشگاه‌ها و رشته های برتر برای دروس اختصاصی کنکور و دروس عمومی و اختصاصی امتحانات نهایی باید هزینه کند، این هزینه برای فارغ‌التحصیلان که دسترسی به کتاب‌های درسی و کلاس های رسمی مدرسه ندارند محسوس تر است مضاف بر این که باید برای ثبت نام در امتحانات نیز هزینه جداگانه‌ای بپردازیم.
۵- بالای هشتاد درصد داوطلبان کنکور با علم به مشکلات و نابه‌سامانی حاکم بر فضای کنکور، به هم ریختگی مکرر برنامه‌هایشان به واسطه بی ثباتی و تخلف در اجرای همین مصوبه پرایراد و تحمیل فشارهای روانی و مالی به آنان در مقایسه با گذشته آن هم در این شرایط سخت اقتصادی و همچنین ناآرامی های موجود در جامعه، در تمام نظرسنجی های رسمی برگزار شده توسط نمایندگان مجلس در صفحات شخصی شان و خود صداوسیما، بیان کرده‌اند که به طور قاطع با این مصوبه مخالف اند و با امضای این کارزار اعلام میکنند می پذیرند چهار درس عمومی را به جای امتحان تشریحی، به صورت تستی امتحان دهند اما سایه این مصوبه شوم از زندگی آنان برداشته شود. به راستی وقتی ناعدالتی و تبعیض در آزمون ورودی دانشگاه‌ها تشدید شده و سنجش ما از استاندارد کافی برخوردار نیست، دیگر با قاطعیت نمی توان گفت هر فرد مزد تلاش خود را خواهد گرفت و چه بسا با وجود ایرادات ریاضی و اجرایی این مصوبه یا تقلب‌های گسترده‌‌ای که در امتحانات به دنبال خواهد داشت، فردی با تلاش کمتر و سطح علمی پایین تر را به رتبه‌ای بهتر برساند. حال به نظر شما عاقلانه است تنها به خاطر مدل ارزیابی دروس عمومی که تستی باشد یا تشریحی، این چنین ساز و کار ورود به دانشگاه را سست و متزلزل کنیم و بگوییم چون مصوبه ابلاغ شده است، دیگر باید به هرنحو اجرا شود؟
جناب استاد نادری عزیز، با لغو این تغییرات ظالمانه و بازگشت کنکور به ریل پایدار و باثبات گذشته سپس انجام کار کارشناسی بیش تر روی تغییرات و مدل‌های جدید کنکور برای اجرای در سالهای آینده، زمان از دست رفته داوطلبان که نه به خاطر اجرای قانون مجلس، بلکه به خاطر تصمیم گیری‌های نسنجیده افراد درگیر تعارض منافع و سوءمدیریت، ترک فعل و طرح ادعاهای غلط دستگاه های مجری اتفاق افتاده است، تنها با کمک گرفتن از اختیارات قانونی شورای سنجش و پذیرش دانشجو قابل جبران است. این شورا می تواند با اعلام حذفیاتی از سالهای دهم و یازدهم در دروس عمومی و طرح اکثر سوالات از پایه دوازدهم و همچنین تعویق یک یا چند هفته‌ای آزمون تیرماه بی آن که شروع سال تحصیلی آینده در دانشگاه‌ها به تعویق بیفتد، این مشکل را حل کند اما اگر این مصوبه خدای ناکرده به مرحله اجرا در عمل برسد، مشکلات و دردسرهای لاینحل بی شماری به وجود خواهد آورد که تا مدت ها گریبان گیر مردم و دولت و مجلس خواهد بود؛ مقابله با بخشی از این مشکلات حتی در اختیار دولت نیز نیست برای مثال با حجم تقلبی که در امتحانات دی و خرداد رخ خواهد داد و می توان منشأ بی اعتباری نظام آموزش ایران شود چگونه بناست مقابله شود؟ چه زیرساختی وجود دارد که بتوان امنیت ده ها امتحان نهایی را هم ارز کنکور که تنها یک بار در سال و در حوزه‌های محدود و با همکاری و تعامل بلندمدت دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی مختلف برگزار میشود تأمین کرد؟
ما از شما می‌خواهیم به توصیه خداوند در قرآن عمل کنید که می فرماید: أَوْفُوا بالْعَهْد إِنَّ الْعَهْدَ کانَ مَسْؤُلاً. به راستی اگر فرزند شما نیز بنا بود در کنکور سال آینده شرکت کند، باز در لغو این تغییرات ناعادلانه تعلل می کردید تا یک سال از عمر او تباه شود؟ یا به سرعت هدف اصلی و اولیه این طرح که بازگشت کنکور به روال گذشته بود را در اولویت اول پیگیری می کردید تا پیش از پایان سال جاری به نتیجه برسد و در کنکور تیرماه اعمال شود؟ ما امضا کنندگان این نامه اگر طرح پیشنهادی مجلس نتیجه عملی مطابق با وعده‌ها و امیدهای قبلی به همراه داشته باشد، تا ابد قدردان شما خواهیم بود و در غیر این صورت، شکایت خود را از مسببان و بانیان این وضع به دادگاه خواهیم برد؛ اما در خصوص شما که صمیم قلب دوستدارتان هستیم تنها می توانیم بگوییم که هیچ گاه حلالتان نخواهیم کرد. امیدواریم وصیت امام سجاد (ع) را به خاطر داشته باشید که بین آه مظلومی که هیچ پناهی ندارد، با بارگاه ملکوتی خدا هیچ حجابی نیست.
موفق شد
ویژه
