جناب آقای مهندس ضرغامی
وزیر محترم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور
با سلام و احترام
همان‌گونه که مستحضرید، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه مورخ ۱۳۹۷/۵/۸ با استماع گزارش دبیرخانه درخصوص سند ملی حفاظت و حراست از گورستانهای تاریخی، ضمن تاکید بر اهمیت گورستانهای تاریخی به‌عنوان:
- جزئی جدایی‌ناپذیر از منظر طبیعی و مصنوع محیط پیرامونی در ارتباط ساختاری با جنبه‌های اسطوره‌ای، اخلاقی و دینی باورهای انسانی
- نظام پیچیده و پذیرفته شده‌ای از نشانه‌ها، یادمان‌ها، و موتیف‌های انتزاعی به مثابه موزه‌های روباز شهری
- بخشی از چشم‌انداز تاریخی که نقش ارزنده‌ای در تداوم حیات اخلاقی و معنوی انسان‌ها دارد.
- بخشی از حافظه جمعی شهرها و روستاها که نقش بی‌بدیلی را به عنوان عناصر هویت‌بخش سکونتگاه‌های انسانی ایفا می‌کنند.
بر اهمیت حفاظت از عرصه‌های تدفینی تاریخی شهرها و سکونتگاه‌های انسانی صحه گذاشته و با تصویب "سند ملی حفاظت و حراست از گورستانهای تاریخی" با شماره ابلاغیه ۳۰۰/۶۸۱۹۴ و ابلاغ آن به کلیه استانداران، شهرداران و نهادهای موثر در امر حفاظت از این عرصه‌های تاریخی، ضرورت مدیریت یکپارچه و اقدامات قانونی توسط کلیه مراجع مرتبط را مورد توجه قرار داده است.
نگاهی به وضعیت مدیریت و نگاه‌داشت اغلب گورستانهای تاریخی درون شهری و روند تخریب و حذف خواسته یا ناخواسته آن‌ها از حافظه جمعی شهرهای کشور، نشان دهنده تعلل و اهمال مدیران در این وظیفه قانونی است. تخریب عرصه گورستان ابن بابویه یا امام زاده عبداله و بسیاری دیگر از نمونه‌های مشابه با هدف توسعه بقاع، دست‌اندازی به حریم گورستان تاریخی تخت فولاد به بهانه ساخت مصلی بزرگ اصفهان، سرقت گسترده سنگ‌های قبر در گورستانهای چون دارالسلام، خالدنبی، سفیدچاه، پینه شلوار و... تنها نمونه‌هایی اندک از حجم گسترده آسیب در این محوطه‌های تاریخی است.
در روزهای اخیر و با وقوع آتش سوزی در بخشی از عرصه گورستان دارالسلام شیراز، اگرچه به‌نظر میرسد این آسیب، به‌صورت غیرتعمدی و صرفاً بر اثر اهمال بازدیدکنندگان بوده است، اما بی‌گمان، نمی‌توان از اهمال نظام مدیریتی این مجموعه و یا نهادهای مسئول، در امر نگاه‌داشت، حفاظت و مدیریت ایمنی به سادگی عبور کرد. یادآوری ارزش‌های گسترده این گورستان به‌عنوان یکی از تاریخی‌ترین عرصه‌های تدفینی کشور و حضور گونه‌هایی از نفیس‌ترین قبور موجود در کشور در دارالسلام و اهمیت مذهبی-معنوی و فرهنگی-اجتماعی، زیبا‌یی‌شناختی و نشانه‌شناختی آن و..، بر ضرورت توجه بیش از پیش به این گورستان و نمونه‌های مشابه تأکید دارد.
به نظر میرسد با وجود سند ملی حفاظت از گورستانهای تاریخی و راهکارهای مندرج در این سند و فقدان خلاء قانونی در این موضوع، می‌توان با اقداماتی ضابطه‌مند و مسئولانه، نسبت به نگاه‌داشت این محوطه‌های فرهنگی اهتمام بیشتری داشت. موضوعی که بنا به وظیفه قانونی وزراتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، تلاش مدیران ارشد و استانی را طلب میکند.
بنابرآنچه گفته شد، خواهشمند است ضمن ارائه گزارش از آخرین وضعیت گورستان دارالسلام به جامعه حرفه‌ای حفاظت و مرمت کشور و ارزیابی میزان خسارت‌های وارده بر این عرصه، نسبت به تشکیل کمیته مشترک حفاظت از گورستانهای تاریخی (طبق بند یک از بخش پنجم سند ملی) و اجرایی کردن مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، اقدام عاجل فرمایید.
موفق شد
ویژه
