کارزار صیانت بدون تردید مهمترین کارزار منتشر شده در سال ۱۴۰۰ بود که علیه طرح صیانت در مجلس راهاندازی شد. این کارزار، در کنار دو کارزار دیگه در خصوص اجرای خاموش طرح صیانت و همچنین بازگشت طرح صیانت به مجلس، از جمله مهمترین کارزارهایی بودند که در خصوص وضعیت اینترنت در سال ۱۴۰۰ راهاندازی شدند و روی هم رفته بیش از ۱ میلیون و ۳۰۴ هزار امضا گرفتند.
دادههای بهدست آمده از این کارزارها نشان میدهد که در سال ۱۴۰۰، کارزارهای اعتراضی به طرح صیانت بیشترین توجهات را به خود گرفتهاند که نقطه اوج آن در ماه مرداد با جمعآوری ۸۱۷ هزار امضا بوده است.
شهروندان کدام شهرها بیشترین مشارکت را در امضای کارزار داشتهاند؟
دادهها نشان میدهد که در میان امضاکنندگان این کارزارهای اعتراضی که محل سکونت خود را اعلام کردهاند، شهروندان شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، شیراز و کرج بیشترین مشارکت را در امضا کارزارها داشته و در میان «مراکز استانها» شهروندان شهرهای خرمآباد و یاسوج کمترین مشارکت را در امضای کارزارهای اعتراضی علیه طرح صیانت داشتهاند.
نکتهی مهم و جالب توجه در میان شهرهایی که بیشترین مشارکت را در امضای کارزارهای اعتراضی علیه طرح صیانت داشتهاند آن است که سه شهر بابل، کاشان و سبزوار با وجود آن که مرکز استان نبودهاند، از برخی از مراکز استان نیز مشارکت بیشتری در امضای این کارزار داشتهاند. به طور خاص فقط ۸ هزار و۲۵۳ نفر از شهروندان شهر بابل فقط کارزار اعتراض علیه طرح صیانت را امضا کردهاند که از ۱۰ مرکز استان بیشتر بوده است.
نکته قابل تأمل دیگر در این دادهها، مشارکت قابل توجه شهروندان قمی به عنوان یک شهر مذهبی و شهروندان کرمانشاهی به عنوان یک شهر در استانهای مرزنشین در اعتراض به این طرح است؛ موضوعی که نشان میدهد مخالفان طرح صیانت محدود به یک قشر خاص نبوده و مردم با گرایشان مذهبی و قومی مختلف نسبت به این طرح معترض بودهاند. مطالعه نمودار ارائه شده حاوی نکات قابل توجه دیگری از گستردگی و فراگیری اعتراضات به طرح صیانت نیز هست.
نکته قابل تأمل دیگری که در خصوص سه کارزار «مخالفت با طرح صیانت»، «مخالفت با اجرای خاموش طرح صیانت» و «درخواست بازگشت طرح صیانت به صحن علنی مجلس» باید گفت آن است که بسیاری از امضاکنندگان این سه کارزار با هم مشترک نبوده است. دادهها نشان میدهد که فقط ۱۳۳۰ نفر هر سه کارزار را به طور مشترک امضا کردهاند و در خصوص کارزار «مخالفت با طرح صیانت» و کارزار «مخالفت با اجرای خاموش طرح صیانت» این عدد ۳۸ هزار ۶۵۵ است؛ یعنی آن که ۷۶هزار نفر از کسانی که کارزار مخالفت با اجرای خاموش طرح صیانت را امضا کردهاند اساسا کارزار مخالفت با طرح صیانت را امضا نکرده بودند.
نکتهای که از این اعداد و ارقام میتوان فهمید آن است که اولا گسترش کارزارهای اعتراضی علیه طرح صیانت یکسان نبوده است و برخی از مخالفان طرح صیانت، هنوز کارزار مخالفت با این طرح را امضا نکردهاند. نکته دیگر نیز آن است که بسیاری از مخالفان طرح صیانت سایر کارزارهای اعتراضی علیه این طرح را دنبال نکرده و آن را امضا نکردهاند؛ اگرچه ۳۸ هزار امضای مشترک میان دو کارزار نشاندهندهی آن است که بخش زیادی از مردم به صورت مجدّانه پیگیری اخبار مربوط به طرح صیانت و کارزار اعتراضی علیه آن هستند.
نویسنده: محمد رهبری - دانشجوی دکترای جامعهشناسی