رسم خونبس یا فصلیه که در برخی مناطق ایران رواج دارد، بار دیگر خبرساز شده است. چندی پیش بود که اعلام شد قرار است یک دختر ۱۱ساله در اهواز بهعنوان «خونبس» به عقد اجباری فردی درآید.
این موضوع با واکنش مقامهای استان خوزستان مواجه شده و قصد دارند مانع این کار شوند؛ اما کنشگران حقوق زنان و کودکان این موضوع را کافی نمیدانند. آنها با راهاندازی کارزاری از رئیس قوه قضائیه خواستهاند اجرای خونبس را جرم تلقی کرده و قوانین مورد نیاز درباره آن را تصویب کند.
این در حالی است که چندی پیش رئیس دادگستری شوش در استان خوزستان، خونبس را یک اثر فاخر اجتماعی نامیده و خواستار ثبت ملی آن شده بود. این پیشنهاد با واکنش شدید فعالان حقوق زنان و کودکان مواجه شد و موجی از انتقاد به راه افتاد تا جایی که وزارت میراث فرهنگی و گردشگری رسما اعلام کرد که هرگز این رسم را ثبت ملی نخواهد کرد.
خونبس یکی از رسمهای قدیمی در برخی از مناطق ایران است که در سالهای اخیر با اعتراضهای زیادی مواجه شده. این رسم برای حل نزاعهای خونباری که بین طایفههای مختلف درمیگیرد، اجرا میشود. در اغلب موارد دختری از طایفهای که فردی از طایفه دیگر را کشته، به عقد پسری از اقوام فرد مقتول درمیآید. سازمان مردمنهاد آوای زنان ریحانه اهواز که برگزارکننده این کارزار علیه خونبس است، از رئیس قوه قضائیه خواسته با توجه به اینکه این رسم همچنان در بسیاری از شهرها و روستاهای ایران رواج دارد، این موضوع را جرم تلقی کند.
هزاران امضاکننده این کارزار همچنین به فتوای برخی از مراجع تقلید که این رسم را حرام اعلام کردهاند، اشاره میکنند. این فعالان حقوق زنان معتقدند این رسم نهتنها غیرانسانی است؛ بلکه بقای این سنت موجب تکرار خونریزیهای قبلی میشود و دراینمیان زنان قربانی سنتهای نادرست خواهند بود. دراینحال کارزار دیگری برای مقابله با اسیدپاشی به راه افتاده که خواستار برخورد قاطع و قانونی با عوامل این کار است. هزاران نفر از امضاکنندگان این کارزار با یادآوری اسیدپاشیهای اصفهان از سران سه قوه خواستهاند قوانین بازدارنده مؤثری برای مقابله با این جنایت تصویب کنند. مهرماه شش سال پیش دستکم چهار زن جوان در اصفهان قربانی اسیدپاشیهای سریالی شدند. عوامل این اسیدپاشیها هرگز شناسایی نشدند؛ اما گویا این اسیدپاشیها به بهانه «بدحجابی» این زنان صورت گرفته بود. براساس گفتههای کمال فروتن، رئیس هیئتمدیره انجمن حمایت از قربانیان اسیدپاشی، سالانه ۵۲ یا ۵۳ نفر در کشور قربانی اسیدپاشی میشوند. بیشتر قربانیان اسیدپاشی در ایران زناناند.