محبوبه عظیم زاده | شهرآرانیوز؛ بحث حمایت از حقوق حیوان ها، فرهنگ سازی درباره نوع برخورد با آن‌ها و جلوگیری از حیوان آزاری، مسئله‌ای است که هر از گاهی به واسطه یک اتفاق مطرح می‌شود. شاید به عنوان نمونه بتوانیم از ویدئو کلیپ‌های کوتاه، تلخ و آزاردهنده‌ای بگوییم که هر از گاهی از یک کنار و گوشه فضای مجازی به بیرون درز پیدا می‌کند و شخصی از روی ناآگاهی و شاید محض خنده و سرگرمی خودش و دیگران، حیوانی را آزار می‌دهد و به آن صدمه می‌زند. حالا دوباره دو سه روزی می‌شود که بحث مشابهی در فضای مجازی مطرح شده است. موضوعی که از یک پویش و کارزار دیگر برای حمایت از حیوانات خبر می‌دهد و محور و مبنای آن مشارکت و تلاش جمعی برای محقق کردن آن است؛ این مرتبه با تیتر «تقاضای تعطیلی تمامی باغ وحش‌های کشور و انتقال حیوانات آن‌ها به یک پارک وحش استاندارد.»
از مردم ایران خطاب به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست
از مردم ایران خطاب به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست
وضعیت نامناسب بیشتر باغ وحش‌های کشور، بیماری و حتی مرگ بسیاری از حیوانات به دلیل شرایط بد زندگی در باغ وحش، در واقع عواملی بوده است که مسبب شکل گیری این درخواست شده و در متن درخواست هم آمده؛ متنی که خطاب به عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، نوشته شده است: «درخواست داریم تصمیم‌هایی اتخاذ شود تا همه باغ وحش‌های کشور تعطیل و ضمن ایجاد یک پارک وحش، حیوانات به آن پارک منتقل شوند.»
در بخش دیگری از این متن، جدا از انتقاد‌های وارد شده پیشنهادی هم ارائه شده که به این شرح است: «امروزه در بسیاری از نقاط جهان سازمان‌های حفاظت محیط زیست با ایجاد مناطق حفاظت شده موسوم به پارک وحش، حیوانات را در این مناطق نگهداری می‌کنند که افزون بر آزاد بودن، شرایط زندگی بهتری نیز دارند.» این کارزار از ۲۰ فروردین به راه افتاده و قرار است تا ۲۰ مرداد با هشتگ حامی حیوانات ادامه پیدا کند. تا لحظه نوشتن این مطلب حمایت از این کارزار پیشرفت ۵۹ درصدی داشته است و ۴۱ درصد مانده تا در فهرست پیگیری ویژه قرار بگیرد.
امیدی که ناامید شد
امیدی که ناامید شد
این اولین مرتبه‌ای نیست که چنین کارزاری به راه می‌افتد. حدود یک سال پیش، یعنی در اردیبهشت ۹۹ کارزار مشابهی به راه افتاده بود با نام «درخواست بسته شدن باغ وحش‌های ایران»: «احتراماً با توجه به تجربه تلخ و سخت قرنطینه که همه ما پشت سر گذاشتیم و بدون شک در تاریخ بی مثال خواهد بود، بجاست تا بتوانیم حیواناتی را که مدت زمان طولانی در قفس‌های کوچک با امکانات ناچیز در باغ وحش‌های کثیف و غیراستاندارد نگهداری می‌شوند از این شرایط نجات دهیم. فرزندان ما با دیدن حیوانات در این اسارت هیچ چیزی جز نادیده گرفتن حق آزادی و زندگی حیوانات برداشت نمی‌کنند. از این رو خواستار کمک به بسته شدن تمام این اسارتگاه‌های حیوانات هستیم.»
این کارزار و در واقع مجموع این درخواست‌ها که نمونه‌ای دیگر از خواست جمعی و تلاش برای محقق کردن آن بود، باعث شد این مطالبه در فهرست پیگیری‌های ویژه کارزارها قرار بگیرد. در ادامه، باغ وحش اصفهان به عنوان یکی از باغ وحش‌هایی که اوضاع مطلوبی نداشت، نامش بر سر زبان‌ها افتاد تا مشتی باشد از خروار باغ وحش‌ها برای ثمربخش بودن این کارزار. حرف و حدیث‌های زیادی هم درباره تعطیل شدن آن به میان آمد، اما ثمربخش نبود. باغ وحشی که پرونده تعطیلی اش از سال ۱۳۸۲، با اقدامات مختلف فعالان حقوق حیوانات باز شد و حاصل این اقدامات، ۲بار تغییر محل و ارتقای کیفیت آن بود. حتی پای شهرداری و شورای شهر هم به میان آمد.
در ابتدای کار رئیس کمیسیون اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان از این گفت که اعضای کمیسیون، شهرداری را مکلف کرده اند در چند ماه آینده پارک وحش را تعطیل کند. حتی این نکته مطرح شد که برنامه زمان بندی برای تعطیلی پارک وحش از سوی شهرداری و کارشناسان محیط زیست تدوین خواهد شد و طرح تعطیلی پارک وحش کاملاً کارشناسی شده و برای تصویب نهایی به صحن علنی شورا خواهد رفت. با این حال، مدتی بعد خبر رسید که این طرح برای اجرا با مشکلاتی روبه رو است و با تعطیلی این مرکز جایی برای نگهداری از این حیوانات وجود ندارد.
رئیس کمیسیون اجتماعی و محیط زیست شورای شهر اصفهان تعویق این تصمیم را چنین توجیه کرد: «پیش از اینکه مسئله تعطیلی مرکز به رأی گذاشته شود زمانی ۱۰ ماهه را مشخص کردیم تا از سوی سازمان محیط زیست و همکاری شهرداری اصفهان برای نگهداری از این حیوانات بعد از تعطیلی باغ وحش چاره‌ای اندیشیده شود، اما در همین زمان با بحران کرونا مواجه شدیم و اصفهان هم تا مدتی پیش از شهر‌های با وضعیت قرمز کرونا بود و همچنان هم ما درگیر کرونا هستیم، بنابراین امکان آن نبود که جلسه‌های ویژه این موضوع را با حضور مسئولان سازمان محیط زیست کشور برگزار کنیم؛ موضوع به تعویق افتاد، اما تصمیم کمیسیون محیط زیست شورای شهر و موافقت شهردار اصفهان همچنان پابرجاست.»
مطالبه عمومی، حمایت عمومی
حالا بعد از گذشت تقریبا ۳ روز از راه افتادن این کارزار، کاربران زیادی به جمع امضاکنندگان آن پیوستند، البته خیلی‌ها فقط به امضا اکتفا نکردند و با اظهارنظرهایشان نگاهشان را به این موضوع ضمیمه کردند. آن‌ها نوشتند: «انجام وظیفه شد.»، «امضا کردم» و «به شدت موافقم.» برخی دیگر گفتند: «بهترین کار بعد از امضا کردن نرفتن به باغ وحش و سیرک است.» کاربری هم نوشت: «جای هیچ حیوانی حتی در باغ وحش استاندارد هم نیست. ما حق نداریم حیوانات را از طبیعت بدزدیم و بذاریمشون تو قفس تا تماشایشان کنیم.»
در این میان، عده‌ای هم بودند که ناامیدانه به این ماجرا نگاه می‌کردند و نوشتند: «ما که امضا کردیم، ولی چشممون آب نمی‌خوره اتفاقی بیفته. چون این مسئله برای اونایی که باید مهم باشه مهم نیست.» در کنار مردم، بازیگرانی مثل پانته آ پناهی ها، پریناز ایزدیار، هانیه توسلی و بهرام رادان و ... هم از جمله افرادی بودند که تا کنون به این کارزار پیوستند و با اشتراک گذاری آن در صفحه مجازی شان خواهان مشارکت مردم در این مطالبه گری عمومی شدند. لابه لای این حجم از نظر‌های مشابه کاربری هم بود که نوشت: «می‌شه برای واکسن کرونا هم کارزار راه بندازیم و امضا جمع کنیم؟»
ویژه
