در روزهای اخیر باز هم مجلس با یک طرح صیانت دیگر خبرساز شد؛ «طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک». اعلام وصول این طرح در صحن علنی مجلس واکنش‌های زیادی را در سطوح مختلف سیاسی و اجتماعی جامعه به‌همراه داشت. تا جایی که بیش از ۲۰۰ هزار نفر با امضای کارزاری مخالفت خود را با این طرح اعلام کردند. سمیه رفیعی، رئیس کمیسیون محیط زیست مجلس نیز در این زمینه می‌گوید: من به‌عنوان کسی که در کمیسیون تخصصی هستم، به این طرح یک‌جانبه نگاه نمی‌کنم و اکیدا مخالف این طرح هستم. در این طرح تک‌وجهی به ماجرا نگاه شده است و برای مخالفتم هم دلایل مستند علمی دارم؛ چون این ماجرا باید به صورت یک پکیج همه‌جانبه دیده شود. درحالحاضر هم اصلا جای نگرانی ندارد؛ چون این موضوع که طرح صیانت اعلام وصول و قرائت شود، لزوما به معنای تصویب آن نیست. این هنوز یک پیشنهاد است و هنوز نه تصویب شده و نه قانون شده و در این مرحله جای نگرانی ندارد که این طرح فقط یک پیشنهاد است.
اما نگرانی‌ها درباره «طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات مضر و خطرناک» پس از آن شروع شد که این طرح با امضای ۷۵ نفر از نمایندگان در صحن مجلس اعلام وصول شد. با انتشار جزئیات اولیه این طرح معلوم شد طراحان آن را در قالب «الحاق موادی به قانون مجازات اسلامی (کتاب پنجم تعزیرات)» تدوین کرده‌اند و به‌وضوح اعلام کردند با وضع مجازات‌های درخور‌توجه قصد دارند پدیده نگهداری از حیوانات خانگی را به‌عنوان موضوعی ضداجتماعی تبدیل به ناهنجاری رسمی کنند تا نهادهای انتظامی و قضائی بتوانند با استناد به آن با پدیده نگهداری از حیوانات خانگی مقابله کنند.
حمید میرزاده، روزنامه‌نگار و کارشناس محیط زیست، درباره این طرح می‌گوید: به نظر می‌رسد طراحان به یک‌سری قوانین موجود که اتفاقا مصوب خود مجلس است، توجه نکرده‌اند؛ چون مواردی در آن آمده است که در قوانین موجود درباره‌اش تصمیم‌گیری شده است؛ مثلا در قانون شکار و صید و قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و قوانین مشابه دستورالعمل نگهداری یک‌سری جانوران و قوانین مربوط به خریدوفروش آنها وجود دارد که اصولا خریدوفروش آنها ممنوع است. مهم‌تر از آن اینکه در این طرح تعریفی از حیوانات ارائه نشده است! اینکه حیوانات چند دسته هستند؟ مثلا حیوانات یا اهلی هستند یا وحشی یا حیوانات مزرعه هستند و بعضی از آنها کاربرد دارند که درمورد آن تصمیم‌گیری شده است و تعریف مشخصی دارند که با هرکدام از آنها به چه صورت باید برخورد شود، این یکی از نقص‌های مهم این طرح است. دوم اینکه مشخص نکرده‌اند که وقتی می‌گویند حیوانات مضر و خطرناک، خطر و ضررشان چیست؟ یا مصادیق آن چیست، فقط یک‌سری حیوان را به‌عنوان مضر و خطرناک نام برده‌اند؛ از تمساح بگیر تا گونه‌های گوشت‌خواری که وحشی هستند و قانون صراحت دارد که خریدوفروش آنها ممنوع است، این نام‌بردن تا خرگوش، موش، سگ و گربه و گونه‌هایی را که به‌عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌شود و خریدوفروش آنها قانونی است، شامل شده.
البته سمیه رفیعی، رئیس کمیسیون محیط زیست مجلس، وضع قوانین مربوط به نگهداری حیوانات را بی‌قاعده می‌داند و معتقد است: ما اصولا در کشورمان خیلی قاعده و قانونی درمورد نگهداری از حیوانات نداریم و موارد فعلی یک‌سری پروتکل است، مثل بحث بهداشت که خانواده‌ها برای آسایش خودشان موظف هستند انجام دهند؛ اما موضوع مهم این است که اگر یک سر به جنوب تهران و آزادگان و... بزنید، مراکزی را می‌بینیم که در وضع اسفناکی از حیوانات توله‌کشی می‌کنند؛ چون مد شده افراد حیوان خانگی داشته باشند! من با این نوع رفتار هم مخالف هستم؛ چون پدر حیوان بدبخت درمی‌آید؛ به خاطر خودخواهی آدم‌ها و اینکه دوست دارند طبق مد رفتار کنید. خدا شاهد است دیده‌ام فردی در ۵۰ متر خانه که برای خود و بچه‌اش جا نیست یک سگ هاسکی می‌آورد، به هر حال حیوان یک حقوقی دارد که فرد باید آنها را بداند و رعایت کند؛ اما درحالحاضر چون فعلا نگهداری حیوانات یک ژست شده است، فکر می‌کنند می‌توانند این حیوانات را بیاورند، من با این نگاه‌ها به‌شدت مخالف هستم؛ چون حق و حقوق آن حیوان که خیلی‌ها معتقدند هم در تمدن‌مان داشته‌ایم و هم در دین‌مان داریم، نادیده گرفته شده است. اصلا همه ادیان دنیا می‌گویند هر چیزی که نفس می‌کشد و زنده است، حقوقی دارد و کسی حق ندارد حقوق دیگری را از بین ببرد. ما اصلا متوجه هستیم که آیا داریم حقوق آن حیوان را رعایت می‌کنیم یا خیر؟ بعضی از این نگهداری‌ها چرخه‌های اقتصادی ناقص و بدی دارد که پیرامون این مدگرایی شکل گرفته است، من اصلا اسم آن را حقوق حیوانات نمی‌گذارم. در همین تهران، شهرداری از شهروندان عوارض می‌گیرد تا در ماه بین ۱۲ تا ۱۳ میلیارد پول نگهداری از سگ‌ها را بدهد، سگ‌هایی که نمی‌داند با آنها چه کار باید بکند و این نتیجه همین مدگرایی است. افرادی که سگ را به خانه می‌برند و نسبت به آن تعهد ندارند و فقط ژست گرفته‌اند که من هم حیوان خانگی دارم؛ ولی بعد می‌بینند خرجش بالاست و اصلا وقتش را ندارند و رهایش می‌کنند. جدا از اینکه آن حیوان خصوصا سگ چقدر عاطفی است، این افراد به شهر آسیب می‌رسانند و به سایر شهروندان خیانت می‌کنند.
این نماینده مجلس با اشاره به کارزاری که بیش از ۲۰۰ هزار نفر آن را امضا کرده‌اند تا مخالفت خود با این طرح را اعلام کنند، می‌گوید: شخصا از دست‌اندرکاران کارزار از دو بابت متشکرم، اول اینکه این‌قدر خوب صدای مردم را بی‌واسطه به من و امثال من می‌رسانند و دوم از مردمی که نسبت به این ماجراها این‌قدر واکنش نشان دادند؛ به‌همین‌دلیل وظیفه خود را سنگین‌تر می‌دانم؛ بنابراین در این مورد لازم است توضیح دهم هر چیزی که به مجلس می‌آید تا قانون شود، یا طرح است که چند نماینده آن را امضا می‌کنند و فرایند به این صورت است که یکی از نماینده‌ها پیشنهادهایی را که دارد، بیان می‌کند و آنها را در سیستم بارگذاری می‌کند و بقیه سیستم را می‌خوانند و آنهایی که فکر می‌کنند نظرشان با این نماینده طراح موافق است، آن را امضا می‌کنند که همین خودش کلی فرایند دارد، وقتی امضا جمع شد، طرح به معاونت نظارت مجلس و معاونت قوانین مجلس ارجاع داده می‌شود تا آنها نظراتشان را بدهند و بعد به مرکز پژوهش‌های مجلس می‌رود تا کارشناسان آنجا نیز نظراتشان را بدهند.
اصولا در این بخش‌ها موظف هستند اسناد بالادستی را بررسی کنند، هم به‌صورت محتوایی و هم به لحاظ شکلی که آیا شکل آن درست رعایت شده است یا خیر. در معاونت قوانین ایراد‌های شکلی و محتوایی متعددی به این طرح گرفته شده و طرح معاونت قوانین خیلی نظرات درستی داده است و من از نظرات آنها خیلی خوشم آمد؛ چون نظرات درستی بود. من هم حتما نظر مخالفم را در روند قانونی اعلام می‌کنم. این فقط یک پیشنهاد است و قرار است روی آن بررسی تخصصی شود.
سمیه رفیعی معتقد است بهتر بود دولت با ارسال لایحه به مجلس چنین مواردی را مطرح کند؛ چون تعداد کارشناسانی که نظر می‌دهند، بیشتر است و در نهایت دولت است که مجری قانون خواهد بود؛ بنابراین همه وجوهش را می‌بیند. او ادامه می‌دهد درحالحاضر دولت سیزدهم درمورد حیوانات لایحه تقریبا جامعی داده است که البته من آن لایحه را نه تأیید می‌کنم و نه رد می‌کنم که البته هنوز پیشنهاد دولت است و هیچ تصمیمی برای آن گرفته نشده و مصوبه هم نیست و فقط یک پیشنهاد است. این پیشنهاد با طرح صیانت خیلی فرق دارد، علمی‌تر و تقریبا همه‌جانبه‌نگرانه‌تر است که من شخصا مسئولیت بررسی آن را برعهده خواهم گرفت.
برای دیدن کارزار درخواست لغو یا اصلاح طرح صیانت از حقوق عامه در مقابل حیوانات اینجا کلیک کنید.
نویسنده گزارش: شاهد حلاج نیشابوری
منبع خبر: https://www.magiran.com/article/4243791
عکس از سایت فردا
