نادر نینوایی- دهکده گردشگری دوان که به‌سبب ساختار پلکانی‌اش با نام ماسوله جنوب کشور شناخته می‌شود و دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری استان فارس آرزوی ثبت جهانی آن را در سر می‌پرورانند، با مخاطره‌ای جدی رو‌به‌رو شده و فعالیت سنگ‌شکن، رویاهای بافته‌شده را نقش بر آب کرده است.
آنطورکه یکی از فعالان میراث فرهنگی استان فارس به «جهان‌صنعت» گفته، استقرار دستگاه سنگ‌شکن در مجاورت ورودی روستا، نه‌تنها امید ثبت جهانی دوان را کمرنگ کرده بلکه بیم مهاجرت مردم از روستا را به دل‌ها انداخته است.
روستای سنگفرش‌شده دوان که خانه‌های تاریخی حمام قدیمی و بقعه علامه دوانی زینت‌بخش آن بوده و تاکستان‌های هزارساله آن گویای اهمیت و ظرفیت‌های روستا در حوزه گردشگری است، امروز با مخاطره‌ای جدی رو‌به‌رو است.
احداث یک سنگ‌شکن با وجود مخالفت‌های گسترده مردم محلی و شهروندان کازرونی، تبدیل به عاملی بازدارنده شده است که می‌تواند روند تهیه پرونده ثبت جهانی دوان را با بن‌بست جدی روبه‌رو کند و برای همیشه فرصت ایده‌آل توسعه گردشگری کازرون را از مردم این خطه بگیرد.
با هدف نجات روستا و جلوگیری از هدررفتن فرصت ثبت جهانی دوان، مردم محلی و فعالان میراث فرهنگی کارزاری به راه انداخته‌اند و خواستار لغو مجوز سنگ‌شکن و توقف فعالیت‌های آلاینده در محدوده این روستای هدف گردشگری شده‌اند و امروز چشم امیدشان به پیگیری مسوولان است.
اهمیت و ظرفیت‌های روستا
رضا عمویی، نویسنده کارزار «نجات جان روستای دوان، ماسوله جنوب» درخصوص اهمیت تاریخی و ظرفیت‌های این روستا به «جهان‌صنعت» گفت: روستای دوان یک روستای تاریخی واقع در مجاورت شهر کازرون است. این روستا به‌خاطر قدمت تاریخی، بافت پلکانی و خاصی که دارد و تاکستان‌های آن، به‌عنوان یک روستای هدف گردشگری شمرده می‌شود.
وی افزود: بخشی از اماکن روستا قدمت 600 تا 700ساله دارند. این روستا یک روستای پلکانی است که در دامنه کوهستان واقع شده و کوچه‌های شیبداری دارد. خانه‌های سنگی روستا بقعه خانقاه 500ساله علامه دوانی هم در این روستا واقع شده است که خوشبختانه به‌نسبت سالم مانده است. تاکستان‌هایی قدیمی در روستا نیز وجود دارند که هنوز انگورهای آنها ثمردهی دارند. یکی از اهداف کنشگران حوزه میراث فرهنگی استان فارس همواره این بوده که بتوانند این روستا را به ثبت جهانی برسانند.
استقرار سنگ‌شکن در ورودی روستا
نویسنده کارزار «نجات جان روستای دوان، ماسوله جنوب» در تشریح مشکل به وجود آمده برای روستا ابراز داشت: چند سال قبل فردی مجوز سنگ‌شکن را دقیقا در مجاورت روستا و در نزدیکی تنها ورودی آن دریافت کرد. از زمان صدور مجوز فعالان میراث فرهنگی مخالفت خود را ابراز داشتند از ماه گذشته سرمایه‌گذار پروژه سنگ‌شکن که مجوز هم از برخی نهادهای مرتبط دریافت کرده، تجهیزات آورد تا شروع به کار کند. با ورود تجهیزات، اداره میراث فرهنگی شهرستان کازرون هم به موضوع حساس شده و هر گونه توافق با این سرمایه‌گذار را رد کرده و مخالفت خود را با استقرار سنگ‌شکن در مجاورت روستای گردشگری دوان اعلام کرد.
با این وجود سرمایه‌گذار سنگ‌شکن به کار خود ادامه داد و مردم روستا و فعالان میراث فرهنگی استان فارس و کشور کارزاری را با عنوان کارزار «نجات جان دوان» راه انداختند و هدف آنها این بود که از فعالیت این سنگ‌شکن به‌دلیل خطراتی که برای روستا دارد جلوگیری کنند.
در نظر داشته باشید که فعالیت این سنگ‌شکن ممکن است باعث شود که روستا به ثبت جهانی نرسد و آلودگی‌های سنگ‌شکن می‌تواند موجب مهاجرت اهالی از روستا شود و به همین سبب درخواست ورود مقامات قضایی جهت توقف فعالیت سنگ‌شکن مطرح شد.
وی ادامه داد: این کارزار با استقبال مردمی مواجه شد و امضاهای بسیاری از سراسر کشور جمع کرد. همزمان مقامات قضایی شهرستان کازرون هم به این موضوع حساس شدند و در حال حاضر با راه‌اندازی کارزار و پیگیری فعالان محیط زیستی و اداره میراث فرهنگی کازرون، دستور توقف موقت سنگ‌شکن صادر شد. امیدواریم که این توقف موقت به توقف دائمی این پروژه منجر شود.
مطالبه نویسندگان کارزار از نهادهای مربوطه
عمویی در پاسخ به این پرسش که درخواست شما از نهادهای مرتبط چیست، گفت: از وزارت میراث فرهنگی، وزارت صنایع و معادن و سازمان منابع طبیعی می‌خواهیم که از فعالیت هرگونه تاسیسات صنعتی و آلاینده در محدوده روستای دوان جلوگیری کنند تا وجود مخاطرات و آلایندگی موجب نشود که این روستا خالی از سکنه شود. توجه داشته باشید که وجود آلایندگی می‌تواند باعث خالی از سکنه شدن این روستای چند هزارساله شده و بافت تاریخی آن به کل متروکه شود.
این فعال میراث فرهنگی در پایان ضمن ابراز امیدواری در زمینه ثبت این روستای هدف گردشگری، گفت: «چشم امید همه اهالی روستا و فعالان میراث فرهنگی استان فارس و شهرستان کازرون، به ثبت جهانی روستای دوان شهرستان کازرون است و امیدواریم که روستای دوان تبدیل به نخستین روستای ثبت جهانی‌شده استان فارس شود.»
باتوجه به اهمیت تاریخی و ظرفیت‌های گردشگری روستای دوان، انتظار می‌رود مسوولان مربوطه ضمن درک پتانسیل‌ها و جایگاه این روستا، در مقابل هرگونه فشار برای ایجاد کارخانه‌های آلاینده در نزدیکی آن مقاومت کرده و با ایجاد زیرساخت‌های لازم زمینه‌ساز توسعه گردشگری در این دهکده قدیمی شوند.

منبع: جهان‌صنعت