«صدای مردم با کارزارهای میانجی» عنوان یادداشت مشترک علی ربیعی و مرضیه ادهم است که در آن آمده: ناامیدی مزمن شده جامعه ناشی از ناکام ماندن تلاش‌هایش برای ایجاد تغییراتی که انتظار آن را داشت، عنصر اصلی رفتارهای سیاسی از جمله کنش‌هایی در قالب اعتراضات خیابانی ۱۴۰۱، عدم مشارکت در انتخابات تا مهاجرت و در مجموع بی‌تفاوتی سیاسی و ایجاد درگیری‌های اجتماعی- فرهنگی است. این روزها، در پی انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم، با گشوده شدن روزنه‌ای کوچک از امید به تغییر، نشاطی مشهود در جامعه پدیدار شده است. امید اجتماعی توهم نیست؛ بلکه یک واقعیت است. تقویت جامعه مدنی را می‌توان نقطه اتکای امید اجتماعی دانست. در روزهای اخیر، فرصت حضور در «رویداد لزوم پاسخگویی دولت جدید به کنشگری آنلاین» مهیا شد.
مروری بر گزارش آمار کنشگری‌های خرد و کلان در مدل پتیشن «کارزار» بار دیگر، لزوم تقویت سرمایه اجتماعی جامعه مدنی و میانجیگری را به خوبی یادآور می‌شد. اینکه چطور یک استارت‌آپ جوان در زمان هفت سال تنها با هدف کنشگری مدنی توانسته است 34 میلیون امضا از ۱۶ میلیون شهروند را برای 26 هزار کارزار مختلف در حوزه‌های متفاوت جمع‌آوری کند، در برخی از این کنشگری‌ها به وضوح قدرت جامعه مدنی قابل ردیابی است. بی‌تردید، سه گروه عمده اجتماعی باید نسبت خود با پدیده‌ها را به گونه‌ای تنظیم کنند که به‌طور اساسی بلوغ ملی در آن متبلور باشد. در این میان، مهم‌ترین و تاثیرگذارترین گروه، دولت است. دولت به عنوان تصمیم‌گیرنده در این شرایط که از جانب ملت تصمیماتی را برای حفظ تمامیت ارضی، حاکمیت و حفظ غرور ملی و شیوه ایجاد همبستگی ملی و هویت جمعی می‌گیرد، مهم‌ترین عامل تاثیرگذار محسوب می‌شود. نهادهای میانی، روشنفکران، گروه‌های مرجع، رسانه‌ها و آنانی که صدای‌شان میانجی و میانه‌ای بین دولت و جامعه هستند و نهایتا برآیند افکار عمومی جامعه با همه کلیت و تنوع‌های موجود در درون آن، سه گروهی هستند که نوع تفکر و کنش آنها در این شرایط بسیار تعیین‌کننده است
در جوامع در حال گذار، تغییرات سیاسی و اقتصادی می‌تواند فرصت‌های کوتاهی برای توسعه و کنشگری ایجاد کند. این فرصت‌ها، اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند به تحولات بزرگی در ساختارهای قدرت و نهادهای سیاسی و اقتصادی منجر شوند. در دوره‌های گذار، کنشگران مدنی و سیاسی نقش مهمی در شکل‌دهی به نهادهای جدید و اصلاح نهادهای قدیمی دارند. این کنشگران شامل گروه‌های اجتماعی، سازمان‌های غیردولتی، احزاب سیاسی و رهبران فکری هستند که می‌توانند با استفاده از فرصت‌های موجود، تغییرات مهمی را در جهت دموکراسی و توسعه پایدار ایجاد کرده و با ایجاد فشار اجتماعی و سیاسی بر نهادهای قدرت، آنها را وادار به پاسخگویی و انجام اصلاحات کنند.
علاوه بر این، کنشگران مدنی می‌توانند با آموزش و آگاهی‌بخشی به مردم، مشارکت عمومی را افزایش داده و جامعه را برای پذیرش تغییرات آماده کنند. در این میان، ساختار موفق یک پلتفرم اینترنتی که توانسته است اعتراض مدنی را به نوآوری فناورانه پیوند بزند، بار دیگر اهمیت میانجیگری در جامعه را گوشزد می‌کند. سازوکاری که پلی میان جامعه مدنی، گروه‌های در حاشیه و بی‌قدرتان از یک سو و گروه سیاستگذاران و تصمیم‌گیران حکمرانی از سوی دیگر است. در واقع، کنشگری آنلاین یا فعالیت مجازی یکی از اشکال نوین مشارکت سیاسی و اجتماعی است که با گسترش اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به صورت مشهودی مطرح شده است. امروزه هسته مرکزی ارتباطات را در واژه مشارکت یا در فعالیت مشارکتی بودن، تعریف می‌کنند؛ هیچ ارتباطی صورت نمی‌گیرد مگر اینکه مشارکتی در آن وجود داشته باشد. این نوع کنشگری وقتی آنلاین تعریف می‌شود که از پلتفرم‌ها و ابزارهای دیجیتال برای پیش بردن هدف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی یا هدف زیست محیطی استفاده شود. سازوکاری مانند پلتفرم کارزار که به درستی در جایگاه پل مدنی قرار گرفته در مطالبات محلی و ملی بارها قدرت کنشگری مدنی و حوزه عمومی را ثابت کرده است؛ به عنوان مثال در موضوع بررسی طرح صیانت و تنظیم‌گری اینترنت توانست گروه نخبگان فنی را به خبرنگاران و افراد عادی جامعه متصل کند و در تصمیم‌گیری مجلس در رد این مصوبه اثرگذار باشد.
منبع: اعتماد
.
ویژه
