براساس اطلاعاتی که در اختیار «جهان‌صنعت» قرار گرفته، محوطه تاریخی گرمه‌رود که در (باغ هشت‌هکتاری) رامسر واقع شده است، هدف دست‌اندازی قرار گرفته و بیم آن می‌رود که طرح انبوه‌سازی مسکن روی آن کلید بخورد.
این در حالی است که گفته می‌شود در دوره‌ای این محدوده مرکز حکومت تنکابن بوده و حتی در دوره پهلوی آثاری تاریخی از آن به دست آمده است.
افزون بر جنبه‌های تاریخی موضوع، اما ظرفیت‌های بالای گردشگری باغ هشت هکتاری رامسر و وجود گونه‌های نادر گیاهی در آن، بر اهمیت این منطقه افزوده است.
با هدف جلوگیری از نشستن کلنگ انبوه‌سازان بر محوطه باستانی گرمه‌رود و نیز به این امید که ثبت اضطراری این محوطه باستانی صورت گیرد، گروهی از دوستداران میراث فرهنگی نامه‌ای به ضرغامی وزیر میراث فرهنگی نوشته‌اند و خواستار رسیدگی به موضوع شده‌اند.
شکل‌گیری کارزار مردمی برای ثبت محوطه
به تازگی گروهی از مردم و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی در قالب کارزاری با عنوان «درخواست ثبت اضطراری محوطه باستانی گرمه‌رود (باغ هشت‌هکتاری) رامسر» خواستار ثبت اضطراری محوطه تاریخی گرمه‌رود شده‌اند.
در متن این کارزار که قرار است رونوشتی از آن برای عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ارسال شود، آمده است: «به استحضار می‌رساند محوطه باستانی «گرمه‌رود» که با نام «باغ هشت‌هکتاری» واقع در هسته مرکزی شهر رامسر شناخته می‌شود، به دلیل قصور عدم ثبت در فهرست آثار ملی ایران، در شرف دست‌اندازی و تغییر کاربری به زون انبوه‌سازی مسکن قرار دارد.»
نویسندگان این کارزار همچنین نوشته‌اند:
«با استناد به منابع موثق از جمله کتاب‌های مرجع «تاریخ گیلان و دیلمستان» تالیف قرن هشتم هجری قمری و «تاریخ و جغرافیای تاریخی رامسر»، این باغ و اطراف آن که به «گرمه‌رود» شهرت داشت، یک محوطه تاریخی بوده و به‌ویژه در قرن هشتم هجری قمری مرکز حکومت تنکابن و تختگاه امارت یکی از امرای کیایی بود. بنا به گفته شاهدان عینی، در سال ۱۳۱۳ خورشیدی و طی حفاری‌ها در نزدیکی این باغ، آثاری از سازه‌های تاریخی و برخی مسکوکات به دست آمد. همچنین در حدود نود سال پیش، هنگام ساخت بلوار کازینو که در نزدیکی باغ مذکور قرار دارد، مسکوکات دیگری نیز کشف و ثبت شد. از سوی دیگر بنا به نظر کارشناسان، این باغ که مملو از گونه‌های نادر گیاهی هیرکانی جلگه‌ای است و در منطقه، منحصر‌به‌فرد بوده، در زمره میراث طبیعی قرار می‌گیرد.»
در کارزار درخواست ثبت اضطراری محوطه باستانی گرمه‌رود همچنین آمده است: «با عنایت به کاربری کنونی این اثر شاخص (باغ درجه یک – اداری در طرح تفصیلی رامسر)، پیشینه تاریخی مربوط به دوره اسلامی و همچنین ابنیه به‌جامانده از دوره پهلوی اول، دارا بودن لکه‌های جنگلی هیرکانی و خطرات زیست‌محیطی ناشی از قطع ریه‌های تنفسی شهر، لازم است اقدامی عاجل صورت پذیرد.ما امضاکنندگان این کارزار از محضر جناب‌عالی درخواست داریم دستورات لازم را برای ثبت اضطراری محوطه تاریخی گرمه‌رود (باغ هشت هکتاری رامسر) صادر فرمایید.»
اهمیت محوطه باستانی گرمه‌رود
سیدیعقوب سجادی از نویسندگان کارزار درخواست ثبت اضطراری محوطه باستانی گرمه‌رود درخصوص اهمیت این محوطه به «جهان‌صنعت» گفت: در رامسر یک باغ ۳۳ هکتاری داریم که روبه‌روی محوطه «هتل قدیم» است. روبه‌روی این باغ یعنی آن سمت بلوار مرکز تحقیقات کشاورزی یا به شکل دقیق‌تر پژوهشگاه میوه‌های گرمسیری کشور قرار دارد. در واقع یک باغ پژوهشی در اینجا وجود دارد که بخشی از این باغ را از جهاد کشاورزی منفک و به وزارت راه‌وشهرسازی واگذار کرده‌اند که فکر می‌کنم وسعت بخش منفک‌شده حدود ۸ هکتار است. این ۸ هکتار براساس آنچه در برخی منابع آمده شامل محوطه دارای آثار تاریخی است که حداقل قدمت آنها به قرن هشتم هجری می‌رسد.
سجادی ضمن اشاره به کشف اشیای تاریخی در محوطه گرمه‌رود به «جهان‌صنعت» گفت: این موضوع مستند بوده و یکسری کشفیات نیز در دوره پهلوی اول در حین ساخت‌و‌سازها در این محوطه به دست آمده است. بنابراین اهمیت این محوطه از آن جهت که آثار باستانی در این منطقه وجود داشته باشد زیاد است.
وی خاطرنشان کرد: توجه داشته باشید که این محوطه (حدود ۱۹ سال) مرکز حکومت تنکابن در مقطعی از تاریخ بوده است. البته ممکن است بیش از این ۱۹ سال نیز این محوطه محل حکومت بوده باشد، اما حداقل درخصوص این ۱۹ سال می‌توان به شکل مستند و با قطعیت صحبت کرد.
خطر ساخت‌و‌ساز برای محوطه تاریخی
آن‌طور که سجادی از نویسندگان کارزار درخواست ثبت اضطراری محوطه باستانی گرمه‌رود به «جهان‌صنعت» گفته، برخی شنیده‌ها حاکی از آن است که وزارت راه‌وشهرسازی قصد دارد بخشی از زمین‌های مذکور در گرمه‌رود را به ساخت‌و‌ساز برای طرح نهضت ملی مسکن اختصاص دهد. سجادی در این خصوص به «جهان‌صنعت» گفت: وزارت راه آمده و بخشی از زمین مورد اشاره را برای مسکن مهر(نهضت ملی مسکن) در نظر گرفته است. این در حالی است که منطقه(گرمه‌رود) جای مناسبی برای این کار نبوده و این منطقه یک مکان و محوطه توریستی و تاریخی است. علاوه بر این اخیرا گزارشی توسط کارشناسان منابع طبیعی که از محل بازدید میدانی داشته‌اند ارائه شده که نشان می‌دهد (باغ هشت هکتاری رامسر) یکی از معدود نقاط نادر جنگل‌های هیرکانی در جلگه بوده که همچنان باقی مانده است.
وی در خاتمه ضمن تاکید بر اهمیت منبع طبیعی این منطقه رامسر گفت: «توجه داشته باشید که ۲۱ گونه گیاهی در باغ هشت هکتاری رامسر وجود دارد و همین موضوع اهمیت این محوطه را دوچندان می‌کند.»
باتوجه به اهمیت بالای باغ هشت هکتاری رامسر چه به لحاظ تاریخی و چه به لحاظ گونه‌های گیاهی و نیز با نظر به ظرفیت‌های بالای این منطقه در زمینه گردشگری، به نظر می‌رسد که کلید خوردن انبوه‌سازی مسکن در این منطقه حکم یک اشتباه راهبردی را دارد.
به همین دلیل انتظار می‌رود وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به موضوع ورود کرده و با ثبت اضطراری باغ هشت هکتاری مانع وارد آمدن آسیب به آن شود.
نویسنده: نادر نینوایی
منبع خبر: روزنامه جهان صنعت
ویژه
