باسمه تعالی
جناب آقای دکتر خدایی
ریاست محترم سازمان سنجش آموزش کشور
ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی
با سلام و عرض ادب
ضمن تشکر از زحمات کارمندان و دست‌اندرکاران آن سازمان، احتراماً به استحضار می‌رساند اطلاعیه «ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی» در بخش اخبار وبگاه این ستاد با عنوان «نحوه پذیرش دانشجو در گرایش‌های رشته علوم شناختی تغییر کرد» مورخ ۱۳۹۹/۰۵/۱۶ و فراهم آمدن امکان پذیرش در هر رشته از این حوزه از طریق کنکور رشته‌های دیگر در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، متأسفانه موجب نگرانی اذهان جمعی از دانشجویان و داوطلبان کنکور علوم شناختی در مقاطع تحصیلات تکمیلی شده است و مخصوصاً به علت عدم شفافیت لازم، اطلاع‌رسانی بدموقع و نامناسب و همچنین نبود هیچ‌گونه توضیحی درباره جزئیات این طرح سؤال‌های بسیاری را در مورد این مصوبه در ذهن ایشان برانگیخته است. برخی از این نگرانی‌ها به این شرح است:
• عدالت آموزشی: آنچه بیش از هر چیز شائبه خروج از عدالت آموزشی را مطرح می‌کند، اعلام این امر مهم بعد از زمان مقرر برای ثبت‌نام یا ویرایش اطلاعات و حتی بعد از برگزاری کنکور دکتری و در روز قبل از برگزاری کنکور کارشناسی ارشد این رشته است. از آنجا که رشته علوم شناختی در مقطع کارشناسی ارائه نمی‌گردد و با توجه به شناور بودن کنکور علوم شناختی، چه بسا بسیاری از داوطلبان می‌توانستند با ثبت‌نام در رشته‌های دیگر مورد نظر این طرح توانایی خود را برای ورود به گرایش‌های شناختی از مسیر‌های دیگر نیز - که احتمالاً قرابت بیشتری با رشته مقطع کارشناسی‌شان داشته- بیازمایند.
عدم شرکت ایشان در کنکور رشته‌های مرتبط مدنظر در مصوبه، چه بسا به علت اطلاع‌رسانی مصوبه در زمان نامناسب بوده است.
• ظرفت و شیوه پذیرش: با توجه به تأکید ستاد علوم و فناوری‌های شناختی بر اهمیت گرایش‌های شناختی، بهتر بود گرایش‌هایی مرتبط با علوم شناختی در دفترچه‌های رشته‌های مرتبط دیگر با ظرفیتی مضاعف اضافه شود نه اینکه ظرفیت محدود رشته علوم شناختی بین تعداد کثیر داوطلبان دیگر رشته‌ها تقسیم شود؛ یا برای مثال، فرد ضمن قبولی در رشته کامپیوتر و انجام پایان‌نامه و رساله مرتبط با علوم شناختی در پایان دوره ارشد یا دکتری، مدرک علوم شناختی از دانشکده کامپیوتر دریافت کند بدون آنکه باعث محدودیت ظرفیت برای دیگر دانشجویان شود.
• تبعیض: برای دانشجویان و داوطلبان علوم شناختی این سؤال مطرح شده است که چرا نباید آن‌ها نیز از این امتیاز بهره‌مند شوند؟ برای مثال کسی که در کنکور علوم شناختی شرکت کرده چرا این امتیاز را نداشته باشد تا در صورت علاقه‌مندی در رشته مرتبط دیگری مثل فیزیولوژی یا فلسفه به همان شیوه مقرر مصوبه فوق، اعلام علاقه‌مندی و انتخاب رشته کند؟
اصل برابری امتیازها و فرصت‌های آموزشی و استخدامی از روشن‌ترین اصول در نظام آموزش عالی و نظام‌های حقوقی ملی و اسناد بین‌المللی است. هرگونه تبعیض و امتیاز باید مبتنی بر دلایل و قرائن عقلی و قانونی باشد. با توجه به در دسترس نبودن جزئیات این طرح، نمی‌توان گفت مصوبه مطروحه چنین جهاتی را داراست. فلذا می‌تواند موجب استیفای بلاجهت و ناروای عده‌ای خاص گردد. اگر ستاد و سازمان سنجش کشور این طرح را باعث جذب نخبگان به این حوزه می‌دانند، چرا نباید نخبگان مورد اشاره ستاد مانند دیگر داوطلبان در رقابت کنکور علوم شناختی شرکت کنند و از این طریق پذیرفته شوند؟ همچنین با تلاش و مطالعه در زمان آمادگی برای آزمون سراسری، نخست علاقه خویش را نسبت به این رشته محک زنند و دانش و شناخت کافی برای ورود به این حوزه را کسب کنند؟
در خبر منتشره از سوی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی، دلیل اقدام فوق، جذب نخبگان رشته‌های مرتبط اعلام شده است. حال آن که مشخص نیست ملاک نخبگی نزد ستاد محترم در خبر و مصوبه اخیر چیست؟
همان‌طور که رویه گذشته امتیازهای این‌چنینی نشان داده است، چنین مصوباتی درعمل - در صورت عدم رعایت جوانب امر- جز ایجاد هرج و مرج، بی‌انضباطی و اجحاف فراوان چیزی در پی ندارد و ذهن جامعه را بیش از پیش نگران و ناامید از عملکرد آموزش عالی کشور می‌نمایند. در این شرایط اجتماعی که ذهن جامعه بیش از هر زمانی به عدالت و برابری حساس شده است، امید آن می‌رود که ستاد محترم در مصوبه فوق رعایت مصالح و الزامات برابری فرصت‌های علمی و عدالت آموزشی را بنماید و امتیاز ناصواب دیگری بر مجموعه امتیازات پیشین نیفزاید. همچنین از سازمان سنجش آموزش کشور انتظار می‌رود با توجه به زمان نامناسب اعلام این خبر، اعمال و اجرای این طرح را در صورت تصویب نهایی به سال آتی موکول کند تا داوطلبان با اطلاعات کافی و شرایط عادلانه دست به انتخاب و ثبت‌نام در کنکور مقاطع تحصیلات تکمیلی بزنند.
در پایان لازم به ذکر است که ما داوطلبان و دانشجویان رشته علوم شناختی از دور و نزدیک با مسئولان دو مجموعه یادشده آشنایی داریم و حسن نیت ایشان بر ما پوشیده نیست. برخی از ما افتخار شاگردی در کلاس‌های درس ایشان را داشته‌ایم اما همان‌طور که همین استادان عزیز در کلاس‌های روانشناسی شناختی و دیگر دروس به ما گوش‌زد کرده‌اند، حتی نخبگان و متخصصان در یک فن نیز ممکن است دست به تصمیمات نامناسبی بزنند. از این رو، خواستار شفاف‌سازی پیرامون این طرح و در صورت لزوم تجدید نظر در تصمیم اتخاذشده هستیم.
پیشاپیش از لطف و همراهی شما در مسیر تحقق عدالت آموزشی کمال سپاس و امتنان را داریم.
جمعی از داوطلبان و دانشجویان رشته علوم شناختی
رونوشت:
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جهت استحضار
موفق شد
ویژه
